Tuvalet Eğitimi
Bebeğin dünyaya gelir gelmez bez kullanmak zorunda olması bazı gelişimsel aşamaların tamamlanmasının ardından tuvalet eğitimi verilmesiyle ortadan kaldırılır. Çocukların kakalarını tutmaları ve çişlerinin geldiğini ifade etmeye yönelik davranışlar sergilemesi artık tuvalet eğitimi verilmesi yönünde işaretler olarak algılanır.
Bunun olabilmesi adına çocukların belli bir gelişim seviyesine ulaşması, hem fiziksel hem de mental bağlamda gelişimini tamamlanmış olması gerekir. Gelişimsel olgunluk gerektirmesi çocuğun söz konusu eğitimle alakalı bireysel anlamda farklılıklar göstermesi anlamına gelir.
İçindekiler
Tuvalet Eğitimi
Çocuğun bezle olan ilişkisinin kesilmesi ve ihtiyaç halini dile getirir şekilde davranmaya başlaması adına yapılan çalışmalar çocuk gelişiminde önemli bir adımdır. Bu adımın sağlıklı şekilde tamamlanması için zamanının doğru ayarlanması, çocuğun verdiği işaretlerin anlamlandırılması ve uygulamaların vazgeçilmeden tekrarı şarttır. Çocuğun bazen gelişim açısından bezi bırakmasını engelleyecek faktör bulunmasa bile yeterli rutin çalışması olmaması ve bebeğin bez rahatlığından vazgeçmek istememesi süreci uzatacaktır.
Tuvalet Eğitimine Ne Zaman Başlanmalıdır?
Bahsedildiği üzere her bebeğin gelişimini tamamlama süreci farklılık gösterir. Bundan kaynaklı olarak tuvalet alışkanlığı geliştirilmesi adına verilecek olan eğitimin zamanı işaretlere bağlı şekillenir. Ama genel kabul almış bir yaş aralığı bulunmasından dolayı bu zaman aralıkları takip edilerek bebekte bu açıdan bir talep olup olmadığı konusuna odaklanılması gereklidir.
Çocukların kakalarını tutabilmesi için en az 18 aylık olmaları gerektiği konusunda uzman görüşü hakimdir. Çiş tutabilme konusunda ise belirlenen asgari ay sınırı 24’tür. Bu aylardan itibaren çocuklar tuvalet konusunda gelişimlerine göre alışmaya hazır bulunduklarını anlatan eğilimler göstererek süreç açısından işaret verir. Ebeveynlerin 18-24 ay sınırından sonra gözlemlemeye başlaması şarttır.
Tuvalet Eğitimi İçin Uygun Yaş Kaçtır?
Bebeklerin gelişimlerine bağlı olarak eğitime hazır olduklarını anlamanın yolu kaç yaşına girdiklerinden farklı şekilde nasıl işaretler verdiklerine bağlı olarak yorumlanır. Ama kakasını ve çişini tutabilen, bu durumla alakalı rahatsızlığını dile getiren bir bebeğin en az 2 yaşında olması beklenir. Çok erken gelişim sağlayan bir bebekte ise sürenin 18 ay civarına düşmesi beklenir. Bunun altındaki bebeklerde çok erken yaşta eğitime başlanmasının verdiği rahatsızlıktan dolayı başarısız olma olasılığı yükselir.
Tuvalet Eğitimi Nasıl Yapılmalıdır?
Bebeğin eğitim ve alışma aşamalarını doğru şekilde tamamlaması ileride yaşanması muhtemel olumsuzlukların önüne geçer. Bunun için tuvalet eğitimi verilirken nasıl bir yol izleneceğini bilmek gereklidir. Bu aşamada bazı işlemlerin bilinmesi ve uygulamaların geliştirilmesi lazım olacağından eğitimi veren kişilerin bilgi sahibi olması şarttır:
- İlk olarak bebeğe lazımlık alınması fayda sağlar,
- Lazımlık gerekliliği duymayanların klozete çocuk için uygun aparat alması gerekir,
- Çocuğun klozet kullanırken ayaklarının yere basmasını sağlayacak bir yükseklik oluşturulur,
- Anne ve babanın süreç boyunca son derece sabırlı olması zorunludur,
- Kardeşinin olacağı, anne ve babanın evde tamamıyla bulunamayacağı, seyahat edileceği veya çocuğun hasta olduğu zaman dilimlerinde eğitim ertelenir,
- Erkek çocukların ayakta çiş yapmalarını önlemek için alışkanlık gelişimi bu yönde yönlendirilir.
Söz konusu detayların bilinmesi ve bebeğin durumuna göre şekillendirilmesi sonucunda birkaç gün gibi kısa sürede sonuç alınması mümkün değildir. Uzun zamana yayıldığında bile eğitime ara verilmeden devam edilir.
Tuvalet Eğitimine Başlarken Bilmeniz Gerekenler
Tuvalet ihtiyacı olduğunu ifade etme yolları geliştiren bebeğin artık eğitimine başlanmalıdır. Süre boyunca anne ve babanın fazlasıyla sabırlı olması bilinmesi gereken ilk faktördür. Lazımlık ve klozete uygun aparat yerleştirilmesi önemlidir. Aksi takdirde erkek bebeklerin ayakta ve banyo-tuvalet kültürü edinmeden eğitim almaları sorunu ortaya çıkar. Seyahat bile edildiğinde araçta lazımlık götürülmesi gerekeceğinden zamana doğru karar verilmesi önemlidir.
Günlük alışkanlık haline getirilmesi gerektiğinden buna paralel çalışmalar yapılır. Sabah uyanınca veya akşam yatağa girmeden hemen önce çocuğun tuvalete gitmesi gerektiği günlük alışkanlık haline getirilir. Tuvalete giden çocuğun 2-3 dakika sonra çiş veya kaka yapmamış olması durumunda zorlamadan tuvaletten kaldırılması gereklidir. Aksi durumda çocukta zıtlaşma eğilimi başlar.
Çocuğun Tuvalet Eğitimine Hazır Olduğunu Gösteren Belirtiler Nelerdir?
Çocuğun tuvalet alışkanlığı edinmeye hazır olduğunu ifade eden bazı işaretler vardır. Gece uyuyup sabah uyandığında ıslak kalkmamak, 2 saati geçen zaman dilimlerinde bezini ıslatmamak, kullanılan bez sayısında azalma olması, her gün aynı zamanlarda kakasını yapma alışkanlığı geliştirme, kıyafetini kendi giymeye başlama, rahat şekilde yürüme-hareket etme, ıslak ve kuru ayrımını yaptığını gösterme şeklinde fiziksel gelişim işaretleri verilebilir.
Zihinsel olarak hazır olduğunu göstermek isteyen bebek ise söylenen şeyleri yapar. Çişi veya kakası geldiğinde sıkıştığını söyleyerek rahatsız olan çocuk aynı zamanda aileden birilerini taklit etme eğilimi gösterir. Anne ve babasının yaptığı bir şey karşısında mutlu olmasını ister ve bezden rahatsız olduğunda çıkarmaya çalışır.
Tuvalet Eğitiminde Geceleri Nasıl Bir Yol İzlenmelidir?
İlk olarak çocuğun hazır olduğu anlaşılınca çocukla bu konuda karşılıklı konuşulması önemlidir. Bu konuşmanın içinde kuru olmanın veya bez kullanmamanın rahatlık sağladığı, büyüklerin tuvaletini yaptığı ve bez kullanmadığı şeklinde açıklamalar geçmelidir. Günlük 3 kez 5 veya 10 dakikalık zaman dilimlerinde çocuğun tuvalette bulunması ve alışkanlık sağlaması için temel oluşturulması yoluna gidilir.
Yemek yenmesinden yarım veya bir saat kadar sonra tuvalete gidilmesi gerektiğinden bahsedilir ve tuvalete gitmek teklif edilir. Ayrıca çişini söyleyen veya tuvalete gitmeyi teklif eden çocuğa ödül verilmelidir. Övgüde bulunmak ve beze yapmak yerine tuvalete yapmanın daha iyi olduğunu açıklamak önemlidir. Küçük ödüller vererek başarılı olmanın nasıl bir duygu olduğu anlatılmalıdır.
Mesane Kontrolünün Kurulma Koşulları Nelerdir?
Beyin ve mesanenin birlikte çalıştığı ve tuvalete çıkma konusunda başarılı olunduğunda mesane kontrolünün sağlandığı anlaşılır. Bunun için bebekte hem fiziksel hem de psikolojik gelişim sağlanması gerekir. Aksi durumda bebek zorlandığında gelişim olumsuz etkilenir ve süreç uzar.
Bedensel Hazırlık
Mesane kontrolünün sağlanmasında bedensel olarak oluşumların tamamlanması zorunludur. Mesanenin düzgün çalışması, leğen kemiği, idrar torbası, bağırsak, yumurtalık gibi önemli fonksiyonlar oluşmalıdır. Bu durum bir anlamda kontrol için bedensel hazırlıktır.
Zihinsel Gelişim
Mesane kontrolünün bir başka şartı da zihinsel gelişimdir. Zihinsel gelişim kontrolün mesane kısmını değil, kontrol kısmını anlatır. Bunu sağlayacak şekilde zihinsel tamamlanma olmadığında mesane kontrolünden söz edilemez.
Tuvalet Eğitiminde Yapılan Hataların Kişilik Üzerindeki Etkisi
Tuvalet eğitimi konusunda yapılan hataların bebeklik dönemine denk gelmesi uzun vadede kişilik üzerinde olumsuz yansımalara neden olur. Bunun için eğitim sürecinde buna neden olacak şekilde davranılmaması gerekir.
Cezalandırma ve Koruma
Bebeğin altına kaçırdığında cezalandırılması korkmasına ve daha içe kapanık olmasına zemin hazırlar. Fazla korumacı olmak da birey olma duygusunu baskılar.
Başkasıyla Kıyaslama
Başkasının tuvaletini yapabildiği üzerinden kıyaslamalarda bulunmak yetersizlik duygusunun oluşmasını hızlandırır. Yetişkin dönemde yapamayacağını ve başkalarının iyi olduğunu düşünen kişiler yetişir.
Baskıcı ve Kuralcı Olma
Baskı oluşturmak ve kurallar koymak bebeğinizin istemediği bir şeyleri yapması anlamına gelir. Bunun yerine sevgi ve anlayış hakim olması ilerisi için de önemlidir.
Zamana Bırakma
Hemen alışmasını beklemek ve bunun olmadığı zamanlarda sinirlenmek çocuğunuzun psikolojisini olumsuz etkileyeceğinden zamana yayılmalıdır. Aksi durumda inatlaşma ve alışmama hali gözlemlenir.
Aşırı İlgi Gösterme
Sevgi ve ilgi tuvalet alışkanlığı konusunda olduğu kadar her alanda gereklidir. Bebeğin gelişiminin en büyük besleyici olmasına karşın dengeli olması gerekir. Yetişkin zamanlarında da ilgi bekleyen ve bağımlı yaşayan bir birey oluşur.
Tuvalet Eğitiminin Püf Noktaları
Bazı püf noktalara hakim olmak sürecin başarılı ve kolay geçmesinde fayda sağlar. Alışkanlık geliştirilmesi bazı uygulamalardan geçer.
Hazır Olduğunu Gösteren İşaretleri Arayın Bebeğin Tuvalet Eğitimi İçin Doğru Zamanı Belirleyin
Çocuğun bedensel, fiziksel ve psikolojik açıdan hazır olduğu zaman dilimlerinde alışkanlık gelişimi sağlanır. Aksi durumda başarısız olacağını bilerek bebeğin zorlanması dışında bir çıkarım elde edilemez.
Tuvaleti Tanıtın
Tuvaletin ne olduğunu, nasıl kullanıldığını ve neden kullanıldığını açıklamak gereksiz bilgi eksikliğinden korku doğmasını engeller. Bebekler için önemlidir.
Uygun Bir Lazımlık Alın
Lazımlık sürecin bir parçasıdır. Uygun lazımlığın veya klozet aparatının çocukla birlikte alınması fayda sağlar.
Çocuğun Biyoritmine Göre Tuvalet Götürün
Her çocuğun gelişimi özel olduğundan biyolojik alışkanlıklarına paralel şekilde tuvalete götürülür. Benzer saatlerde kaka yapıyorsa o saatte tuvalette olması sağlanır.
Daima Pozitif Olun
Çişini veya kakasını kaçırdığında, söylemeyi unuttuğunda pozitif olmak gerekir. Her zaman yaşanabileceği ve süreç olduğu vurgulanır.
Hijyen Kurallarını Öğretin
Tuvalet kadar tuvaletten temiz ayrılmanın gerekliliği de anlatılır. Bu sayede çocuk hijyenik olma alışkanlığı edinir.
Övgüyle Ödüllendirin
Yaptığı şey karşısında övgü dolu sözlerde bulunmak ve sevdiği şeylerden ödüller oluşturmak sürece katkıda bulunur. Kıyaslama yapmadan övülmelidir.
En Kolay Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilir?
Çocuğun kendini hazır hissettiğinden emin olduktan sonra verilir.
Tuvalet Eğitimi Kaç Gün Denenmeli?
Sabırla ve uzun süre denenmelidir.
3 Yaş Tuvalet Eğitimi İçin Geç Mi?
Çocuğun gelişimi tamamlama süresi 3 yaş ise geç değildir.
2 Yaş Tuvalet Eğitimi İçin Erken Mi?
18-24 ay aralığından sonra işaretlere bağlı olarak erken olmadığını anlamak mümkündür.
Diğer tüm içeriklerimizden faydalanmak ve online randevu için bizimle iletişime geçiniz.